Chuyện tử tế

Tâm hồn con người nặng gấp trăm lần thể xác. Nó nặng đến nỗi một người không mang nổi. Bởi thế người đời chúng ta chừng nào còn sống hãy cố gắng giúp nhau để cho tâm hồn trở nên bất tử. Ông giúp cho tâm hồn tôi sống mãi, tôi giúp người khác, người ấy lại giúp người khác nữa, và cứ như thế cho đến vô cùng… Sao cho cái chết của một con người không đẩy ta vào tình trạng cô đơn trong cuộc sống…”

Nếu sa đà vào việc luận bàn sự dốt nát và sự thông thái, tôi e rằng đó là chuyện muốn thuở. Người đời có nói: “Phú quý sinh lễ nghĩa, bần hàn sinh đạo tặc.” Có lẽ vấn đề đó gần với chúng ta hơn: khi đời sống vật chất tồi tệ và bất công thì nhân tính bị sói mòn, thiện ác lẫn lộn. Chống sự suy thoái của đời sống chính là chống sự xói mòn nhân tính.

Nếu nhân tính bị xói mòn thì con người phải nói thật rằng, không phải trong hoàn cảnh nào cũng phải sống tử tế và nghĩ ngợi những điều nghiêm chỉnh được đâu. Bạn nghĩ gì về chữ “Hạnh phúc” bán la liệt ở phố Hàng Mã? Con người đã viết hàng tỷ cuốn sách để định nghĩa về hạnh phúc và tìm kiếm hạnh phúc…

Từ xa xưa con người đã luận bàn về hạnh phúc, Heraclitus một triết gia cổ Hy Lạp 500 năm trước Công nguyên viết: “Nếu hạnh phúc là sự thỏa mãn vật chất thì chúng ta có thể coi con bò là hạnh phúc nhất.”

Ở trên đời này, không có một nghề nghiệp nào, không có một công việc gì và cũng không có một con người nào trở nên tử tế nếu không bắt đầu từ tình thương yêu con người, sự trân trọng đối với con người và đi từ nỗi đau của con người.

“Trải qua một thời gian dài và rất dài, chúng tôi mới chiêm nghiệm ra một điều rằng: để thấu hiểu nỗi đau của con người không phải là một việc dễ dàng gì”. Vâng, quả là không dễ dàng gì khi ta không sống cuộc sống của người đời. Chỉ có sống cuộc sống của người đời và chia sẻ niềm vui, nỗi buồn của người đời thì may ra mới tìm được, hiểu được, quý được, làm đúng được đôi điều. Nhưng cũng như chúng tôi, ít có mấy ai lại lẩm cẩm từ chối một cuộc sống đầy đủ hơn, quyền thế hơn để sống cuộc sống như mọi người. Cái nghịch lý là ở chỗ đó.